ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

• Εισαγωγή
• Αποτύπωση της Υπάρχουσας Κατάστασης και Διαμόρφωση Στόχων/
  • Αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης
  • Βασικά στατιστικά στοιχεία ΠΠΣ από την ίδρυση του Τμήματος (Μάρτιος 2020)
  • Στοιχεία Επαγγελματικής Αποκατάστασης Αποφοίτων (Μάρτιος 2015)
• Ανάλυση SWOT
• Οδικός χάρτης για την εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδιασμού

 

Σημείωση: Το παρόν έγγραφο προσφέρεται και σε μορφή αρχείου.

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ύπαρξη Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την Πολιτική Διασφάλισης Ποιότητας, καθώς και τον Κανονισμό Σπουδών, δημιουργούν μια ισχυρή και αποτελεσματική θωράκιση της ακαδημαϊκής αυτοτέλειας, του κύρους, της ποιότητας και της δυναμικής ανάπτυξης του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων. Επιπρόσθετα, η αποτύπωση και καταγραφή του παρόντος Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης πραγματοποιείται—σε μία χρονική περίοδο κρίσιμη αλλά ταυτόχρονα καθοριστική για τα πανεπιστημιακά Τμήματα—με πρωταρχικό σκοπό να ενισχύσει περαιτέρω την υπάρχουσα συνοχή και οργάνωση του Τμήματος ώστε αυτό να συνεχίσει αδιάκοπτα το ποιοτικό του έργο ακόμη και αυτή την ασταθή περίοδο που δημιουργούν οι συνεχείς θεσμικές παρεμβάσεις και οικονομικές πιέσεις της Πολιτείας προς τα Πανεπιστήμια.

Τα τελευταία χρόνια της μείζονος κοινωνικής και οικονομικής κρίσης της χώρας έχουν αναδείξει τον σημαντικό και αναντικατάστατο ρόλο του Ελληνικού δημόσιου Πανεπιστημίου, και δει τμημάτων με τα χαρακτηριστικά του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων, ως βασικών συντελεστών για την υποστήριξη της μακροπρόθεσμα βιώσιμης πολιτισμικής και οικονομικής ανάκαμψης και ανάπτυξης της χώρας, και αυτό διότι:

• Η γεωγραφική θέση του Τμήματος αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα στους διαρκείς στόχους για αποκεντρωμένη ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας. Το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων είναι εγκατεστημένο στην Ερμούπολη Σύρου, του νομού Κυκλάδων. Η Σύρος είναι μια πόλη με πλούσια ιστορία που συνδέεται άμεσα με το γνωστικό αντικείμενο του Τμήματος. Αμέσως μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους και μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Σύρος ήταν κομβικό λιμάνι του Αιγαίου και διεθνές εμπορικό κέντρο, όπου αναπτύχθηκε το εμπόριο υφασμάτων, μεταξιού, δερμάτων και σιδερικών, οι βιοτεχνίες, η ναυπηγική (τα Ναυπηγεία Νεωρίου ακόμα αποτελούν την μεγαλύτερη βιομηχανική μονάδα του νησιού) και η αρχιτεκτονική (το νησί βρίθει νεοκλασικών κτιρίων). Σήμερα, η Σύρος, ως πρωτεύουσα των Κυκλάδων, συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα κεντρικά σημεία του Ν. Αιγαίου όπου συνδυάζεται η βιομηχανική και η τουριστική οικονομική δραστηριότητα με την πολιτιστική ανάπτυξη, όχι μόνο σε επίπεδο νησιού αλλά και περιφέρειας. Σε αυτή την προσπάθεια, το Τμήμα είναι σε διαρκώς αυξανόμενη έμπρακτη εμπλοκή με την τοπική κοινωνία και τις παραγωγικές οντότητες του νησιού μέσα από πληθώρα ερευνητικών αλλά και αναπτυξιακών συνεργασιών.
• Το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων συνιστά πυρήνα ανάδειξης μελλοντικών επιστημόνων της Σχεδίασης σύγχρονων και αναδυόμενων προϊόντων, συστημάτων, και υπηρεσιών, που είναι κατάλληλα ως προς τη μορφή, το περιεχόμενο, τη λειτουργία και την αξία τους για την ανθρώπινη δράση. Ως εκ τούτου, το γνωστικό αντικείμενο που θεραπεύει το Τμήμα αντιπροσωπεύει εξ’ ορισμού το κύριο αλλά και θεμελιώδες μέρος των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων παγκοσμίως, και επομένως, οι απόφοιτοί του μπορούν να συντελέσουν στο μέγιστο βαθμό στην μακροπρόθεσμα βιώσιμη και πολυποίκιλη ανάπτυξη της χώρας.

Αποστολή του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων είναι η δημιουργία επιστημόνων με υψηλού επιπέδου δημιουργικό και κριτικό πνεύμα, και διεπιστημονικά καταρτισμένη εκπαίδευση, έτσι ώστε να είναι σε θέση να καθοδηγήσουν ισχυρά και να συμβάλλουν ενεργά στην ολοκληρωμένη σχεδίαση, δηλ. στην αναγνώριση, σύλληψη, και δημιουργία προϊόντων, συστημάτων και υπηρεσιών, με ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση νέων τεχνολογιών, λαμβάνοντας υπόψη και υποστηρίζοντας την απαίτηση για καινοτόμες και βιώσιμες λύσεις στο σύγχρονο και πολύπλοκο κοινωνικο-τεχνικό πλαίσιο της ανθρώπινης δράσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων ιδρύθηκε το 2000 ως το πρώτο τμήμα Design στην Ελλάδα σε Πανεπιστημιακό επίπεδο, και ήταν το μοναδικό Τμήμα Σχεδίασης για 18 συναπτά έτη. Το εκπαιδευτικό έργο του Τμήματος συνδυάζεται σταθερά με την εκτεταμένη και ιδιαίτερα προηγμένη ερευνητική δραστηριότητα, με στόχο την παραγωγή νέας γνώσης και τη διάδοσή της στον εθνικό και διεθνή χώρο.

Όραμα του Τμήματος αποτελεί η προσφορά υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και έρευνας, σε συνδυασμό με καλή ποιότητα ζωής σε αληθινά ανθρώπινες συνθήκες στο νησί της Σύρου, η λειτουργία του με διεθνώς αναγνωρισμένο εκπαιδευτικό προσωπικό και ομάδα επισκεπτών καθηγητών και ερευνητών (visiting professors and researchers), η ενίσχυση της θέσης του ως διεθνές κέντρο ακαδημαϊκής ερευνητικής αριστείας, με παράλληλη αναγνώριση από την αγορά εργασίας και με ισχυρή φοιτητική κοινότητα και κοινότητα αποφοίτων (alumnus). Η πολιτική ποιότητας του Τμήματος συμβαδίζει με το συγκεκριμένο όραμα και είναι αναρτημένη στη ιστοσελίδα του στην κατηγορία «Ποιότητα Σπουδών».

Το παρόν Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης βασίζεται άμεσα στους Στόχους Ποιότητας (όπως αυτοί έχουν τεθεί στο κείμενο «Πολιτική Διασφάλισης Ποιότητας Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων»), και αποσκοπεί στην περιγραφή του τρόπου υλοποίησης των αντίστοιχων δράσεων
του Τμήματος τα 4 ακαδημαϊκά έτη, από το έτος 2020‐21 έως το έτος 2023‐2024. Το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης πραγματοποιήθηκε με την άμεση και έμμεση συμβολή πολλών εμπλεκομένων, συμπεριλαμβανομένης της διοίκησης του Τμήματος, των Ερευνητικών Εργαστηρίων του, των μελών ΔΕΠ, των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών, των υποψηφίων διδακτόρων, της κοινότητας των αποφοίτων, καθώς και του διοικητικού και τεχνικού προσωπικού του Πανεπιστημίου Αιγαίου που υποστηρίζει τη λειτουργία του Τμήματος.

Ο παρών σχεδιασμός για το 2020-2024 επιβεβαιώνει και βελτιώνει την Ταυτότητα, Αποστολή και το Όραμα του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων, όπως αυτή περιγράφεται παραπάνω. Χαρακτηρίζεται από την έμφαση που δίδεται στις πολλαπλές και αλληλοσυνδεόμενες κρίσιμες διαστάσεις της λειτουργίας του Τμήματος, όπως αυτές αντιπροσωπεύονται στο μεγαλύτερό τους μέρος από τους Στόχους Ποιότητας, και οι οποίες πηγάζουν από την αναλυτική επισκόπηση των Στρατηγικών Στόχων του Πανεπιστημίου συνολικά.

Οι εν λόγω Στρατηγικοί Στόχοι χαρακτηρίζουν και αντιπροσωπεύουν συνολικά πέντε (5) κατηγορίες λειτουργιών που αναφέρονται αντίστοιχα στις κύριες διαστάσεις του έργου του Τμήματος, και οι οποίες αναλύονται σε μετρήσιμους στόχους (βλ. Στόχους Ποιότητας) προκειμένου να αποτυπωθεί και να γίνει δυνατή η καταγραφή και παρακολούθηση της εξέλιξης του Τμήματος προς την υλοποίηση της αποστολής και του οράματός του. Οι πέντε αυτές λειτουργίες είναι οι εξής:

• Λειτουργία 1: Εκπαίδευση και ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, με άμεσο στόχο την συνεχή αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου και την ενίσχυση των επιδόσεων των φοιτητών/τριών.
• Λειτουργία 2: Επαγγελματική αποκατάσταση, με άμεσο στόχο την διασφάλιση της μέγιστης αύξησης του ποσοστού των απασχολούμενων αποφοίτων του Τμήματος σε συναφή με τις σπουδές αντικείμενα και μεσοπρόθεσμο στόχο την ένταξη των αποφοίτων του Τμήματος σε κατάλληλη ειδικότητα στο ΤΕΕ.
• Λειτουργία 3: Έρευνα και καινοτομία, με άμεσο στόχο την υποστήριξη του ερευνητικού έργου και του ερευνητικού δυναμικού του Τμήματος.
• Λειτουργία 4: Διεθνής παρουσία, με άμεσο στόχο την υποστήριξη της διεθνοποιημένης και διεθνούς διάστασης του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου του Τμήματος.
• Λειτουργία 5: Υπηρεσίες, υποδομές, και συνεργασία με τοπικούς φορείς, με άμεσους στόχους την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών της Ακαδημαϊκής Μονάδας του νησιού, τη βελτίωση της ποιότητας των συνθηκών οργάνωσης και λειτουργίας του ανθρώπινου δυναμικού του Τμήματος, και την επέκταση και εμβάθυνση της συμβολής του Τμήματος στην τοπική κοινωνία.

 

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΤΟΧΩΝ
 

Αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης

Η πληροφορία που παρέχεται από τους επιλεγμένους δείκτες και τις αντίστοιχες τιμές στους Στόχους Ποιότητας, σε συνδυασμό με την Ανάλυση SWOT (βλ. παρακάτω - επίσης αντιστοιχισμένη στις προαναφερθείσες Λειτουργίες του Τμήματος), μαζί με τα παρακάτω πολύ βασικά στατιστικά στοιχεία του ΠΠΣ, αποτυπώνουν την τρέχουσα κατάσταση που αφορά στα ακαδημαϊκά έτη 2015- 2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019.

Βασικά στατιστικά στοιχεία ΠΠΣ από την ίδρυση του Τμήματος (Μάρτιος 2020)

• Συνολικό πλήθος εγγεγραμμένων φοιτητών/τριών: 1833
• Συνολικό πλήθος διαγραμμένων/μετεγγραφέντων φοιτητών/τριών: 207
• Συνολικός πλήθος πτυχιούχων φοιτητών/τριών: 545
• Συνολικό πλήθος ενεργών φοιτητών/τριών: 1015
• Συνολικός πλήθος ενεργών φοιτητών/τριών μέχρι και Έτος Ν: 554 (54,6% του συνόλου των ενεργών)
• Συνολικός πλήθος ενεργών φοιτητών/τριών μέχρι και Έτος Ν+2: 739 (72,8% του συνόλου των ενεργών)
• Συνολικός πλήθος ενεργών φοιτητών/τριών μετά το Έτος Ν+2: 276 (27,2% του συνόλου των ενεργών)
• Μέσος όρος βαθμού πτυχίου: 7,37
• Μέσος χρόνος απόκτησης πτυχίου (αποφοίτων με ορκωμοσία): 8,3 έτη
• Μέσος χρόνος απόκτησης πτυχίου (πτυχιούχοι με ή χωρίς ορκωμοσία): 6,5 έτη

Στοιχεία Επαγγελματικής Αποκατάστασης Αποφοίτων (Μάρτιος 2015)

• Συνολικό ποσοστό απασχόλησης: 81,8%
• Ποσοστό απασχολούμενων αποφοίτων στην Ελλάδα: 69,5%
• Ποσοστό απασχολούμενων αποφοίτων στο Εξωτερικό: 30,5%
• Ποσοστό απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα: 83.1%
• Ποσοστό των απασχολούμενων που δραστηριοποιούνται σε αντικείμενα που έχουν σπουδάσει στο ΤΜΣΠΣ: 94.2%

 

ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT

Η ανάλυση τύπου SWOT γίνεται έτσι ώστε σε συνδυασμό με τους πίνακες τιμών των στρατηγικών στόχων στη Στοχοθεσία Ποιότητας να υποδειχθούν όσο το δυνατό πληρέστερα οι τομείς στους οποίους θεωρούμε ότι απαιτούνται στοχευμένες ουσιαστικές δράσεις. Κάθε στοιχείο της ανάλυσης είναι αντιστοιχισμένο με λειτουργίες του Τμήματος.

Θετικά στοιχεία (δυνάμεις, Strengths)

Υψηλή ποιότητα εκπαιδευτικής διαδικασίας

1. Σύγχρονο Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών, που ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις των σημαντικότερων σχολών μηχανικών σχεδίασης του εξωτερικού και διδακτικές προσεγγίσεις με έμφαση στην σχεδιαστική πρακτική (π.χ. μαθήματα στούντιο) που υπόκειται συστηματικά σε αξιολόγηση και επικαιροποίηση. (Λ1)
2. Άριστη επικοινωνία των διδασκόντων του Τμήματος με τους φοιτητές και φοιτήτριες που ενισχύει το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα και δίνει επιπλέον ευκαιρίες μάθησης και συνεργασίας. (Λ1)
3. Διασφάλιση αδιάλειπτης λειτουργίας εργαστηριακών χώρων του Τμήματος για αξιοποίηση από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες κατά τη διάρκεια ολόκληρου του ακαδημαϊκού έτους από 8:00 έως 23:00. (Λ5)
4. Σχεδιασμός και συχνή υλοποίηση διεθνών Θερινών Σχολείων (summer schools) με συμμετοχή διδασκόντων και διδασκουσών του Τμήματος, επιστημόνων εγνωσμένου κύρους και φοιτητών και φοιτητριών από όλο τον κόσμο σε θέματα αιχμής γύρω από τη σχεδίαση. (Λ1), (Λ4)
5. Εφαρμογή εναλλακτικών και σύγχρονων μεθοδολογιών διδασκαλίας (problem-based learning, flipped classroom, research-based teaching and learning, κοκ.). (Λ1)

Επαγγελματική αποκατάσταση αποφοίτων

6. Ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό απασχόλησης (πάνω από 80%) των αποφοίτων του Τμήματος σε αντικείμενα σχετικά με τις σπουδές τους, όπως πιστοποιείται από τις έρευνες του Τμήματος για την πορεία των αποφοίτων. (Λ2)
7. Πρόγραμμα υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης, που οδηγεί σε κατανόηση των γνώσεων, εμπειριών και δεξιοτήτων που ζητούνται από την αγορά και αντανακλάται στον σχεδιασμό των Προγραμμάτων Σπουδών. (Λ2), (Λ1)
8. Εγγραφή αποφοίτων σε υψηλού επιπέδου ΠΜΣ του εξωτερικού. (Λ2), (Λ1)
9. Σημαντικό ποσοστό αποφοίτων (περίπου το ένα τρίτο) που απασχολείται στο εξωτερικό σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές οικονομίες και αγορές εργασίας. (Λ2)

Έρευνα και καινοτομία

10. Σημαντική παραγωγή και δημοσίευση ερευνητικού έργου (scientific publications), ενίοτε και σε διαθεματικά διεπιστημονικά πεδία, με ποιοτικούς και ποσοτικούς όρους. (Λ3)
11. Ανάπτυξη υψηλού επιπέδου έρευνας σε διεθνώς ανταγωνιστικά πλαίσια, μέσα και από τη συμμετοχή των μελών ΔΕΠ σε διεθνή και ελληνικά έργα έρευνας και ανάπτυξης. (Λ3)
12. Συχνή διοργάνωση ομιλιών με προσκεκλημένους καθηγητές και στελέχη επιχειρήσεων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. (Λ4)
13. Ενεργή συμμετοχή των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών στις δραστηριότητες του Τμήματος, μέσα από την εκπόνηση κατάλληλων στοχευμένων διπλωματικών εργασιών, από κοινού δημοσιεύσεις σε περιοδικά και συνέδρια με κάλυψη των εξόδων συμμετοχής τους από το Τμήμα, καθώς και σε ερευνητικά/αναπτυξιακά έργα. (Λ3), (Λ1)

Διεθνής παρουσία και αναγνώριση

14. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (όχι μόνο, αλλά και μέσω του Τμήματος) αναγνωρίστηκε το 2018 στις θέσεις 301‐400 διεθνώς στην Πληροφορική, με βάση τα Times Higher Education Rankings, στην υψηλότερη κατάταξη με τρία ακόμη ελληνικά Πανεπιστήμια. (Λ3)
15. Πολύ ικανοποιητική αποδοχή του παραχθέντος ερευνητικού έργου από τη διεθνή ερευνητική κοινότητα (citations) και γενικότερα η ύπαρξη ισχυρής ερευνητικής κουλτούρας για παραγωγή νέας γνώσης στο Τμήμα. (Λ3)
16. Υψηλού ερευνητικού επιπέδου μέλη ΔΕΠ, με σταθερά ανερχόμενη αναγνώριση σε διεθνές επίπεδο. (Λ3) (Λ4)
17. Συστηματική διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων και θερινών σχολείων σε διεθνές αλλά και εθνικό επίπεδο. (Λ4)
18. Υψηλή κινητικότητα των μελών ΔΕΠ του Τμήματος (συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Erasmus+) σε ακαδημαϊκά ιδρύματα του εξωτερικού. (Λ4)

Σύνδεση με την τοπική κοινωνία

19. Εκπαιδευτικές συνεργασίες με τοπικούς φορείς στα πλαίσια μαθημάτων Στούντιο σχεδίασης (κυρίως), όπως μουσεία, Δήμος, περιφέρεια, τοπικές επιχειρήσεις, κ.α. (Λ5)
20. Συνεργασίες με το Δήμο στα πλαίσια έργων έρευνας και ανάπτυξης. (Λ5)
21. Συμμετοχή διδασκόντων και φοιτητών σε ημερίδες, εκδηλώσεις, συνέδρια που διοργανώνονται από την τοπική κοινωνία και αντιστρόφως (συμμετοχή τοπικών φορέων σε εκδηλώσεις του Τμήματος. Ενδεικτικά αναφέρονται: TEDxAegean, θερινά σχολεία, AnimaSyros, stray Art festval SIFF (Syros International Film festival), φεστιβάλ θεάτρου φοιτητικών ομάδων, κ.α. (Λ5)
22. Φιλοξενία διάφορων ημερίδων και εκδηλώσεων τοπικών φορέων στο Τμήμα, κυρίως τους θερινούς μήνες. (Λ4)
23. Ανάδειξη επιτελούμενου εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου στην τοπική κοινωνία μέσω σχολικών επισκέψεων, OpenLabs, σεμιναρίων και εκδηλώσεων. (Λ5)

 

Αδύνατα στοιχεία (αδυναμίες, Weaknesses)
 

Κτηριακές υποδομές

1. Ελλείψεις σε κτιριακές υποδομές, κυρίως όσον αφορά σε χώρους και υποδομές για εξειδικευμένα εργαστήρια, αίθουσες διδασκαλίας και αμφιθέατρα, αλλά και κατάλληλων χώρων/γραφείων για μέλη ΔΕΠ και προσωπικό, υποδοχής και συνεργασίας με φοιτητές και φοιτήτριες. (Λ5)
2. Κατακερματισμός των υποδομών σε διαφορετικά σημεία της πόλης. (Λ5)
3. Παλαιότητα των κτηρίων και τακτική ανάγκη συντήρησής τους. (Λ5)

Χαμηλός αριθμός ακαδημαϊκού προσωπικού

4. Το Τμήμα έχει σήμερα 19 μέλη ΔΕΠ, πολύ λιγότερα από τα τμήματα Μηχανικών των μεγάλων πόλεων της χώρας που είναι συνήθως μεταξύ 50-100. Αντίστοιχα χαμηλός είναι και ο αριθμός των μελών Ειδικού Διδακτικού και Εργαστηριακού Προσωπικού (4 μέλη ΕΤΕΠ, 2 μέλη ΕΕΠ και 1 μέλος ΕΔΙΠ). (Λ5)
5. Αυξανόμενη αναλογία διδασκόντων μελών ΔΕΠ/φοιτητών/τριών (1:29,2 με αυξητικές τάσεις), η οποία βρίσκεται πάνω από τον μέσον όρο του Πανεπιστημίου Αιγαίου αλλά είναι και πολύ υψηλή σε σχέση με τα ισχύοντα σε διεθνώς προηγμένα ακαδημαϊκά περιβάλλοντα. (Λ5)

Χαμηλό επίπεδο υποψηφίων

6. Κυρίως λόγω οικονομικών και γεωγραφικών παραγόντων, υπάρχει συνεχιζόμενη αδυναμία, να προσελκυστούν υψηλού επιπέδου υποψήφιοι στο Τμήμα, με αποτέλεσμα την πτώση στις βάσεις εισαγωγής. (Λ1), (Λ2)

Μονοτμηματική πανεπιστημιακή μονάδα

7. Το ΤΜΣΠΣ είναι το μοναδικό τμήμα που λειτουργεί στη μονάδα της Σύρου και αυτό δυσκολεύει την επικοινωνία και την ανάπτυξη ακαδημαϊκού περιβάλλοντος τόσο μεταξύ των φοιτητικών κοινοτήτων όσο και μεταξύ του διδακτικού προσωπικού. (Λ5)

 

Ευκαιρίες (Opportunities)
 

Πολυτεχνική Σχολή

1. Η πρόσφατη ίδρυση Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Αιγαίου μπορεί να διευκολύνει και να υποστηρίξει διεπιστημονικές συνεργασίες και ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό για την έρευνα, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούσε να συνεισφέρει σημαντικά στη διαμόρφωση διεπιστημονικής γνώσης και κουλτούρας. (Λ1-5)
2. Η ίδρυση Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Αιγαίου με έδρα τη Σύρο, προσφέρει δυνατότητες ίδρυσης νέου Τμήματος Μηχανικών στη Πανεπιστημιακή Μονάδα της Σύρου.(Λ5)
3. Η Πολυτεχνική Σχολή μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην ένταξη του Τμήματος στο ΤΕΕ. (Λ2)

Ερευνητική δραστηριότητα και κινητικότητα

4. Η σημαντική ερευνητική δραστηριότητα και η κινητικότητα των μελών διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού του Τμήματος μπορεί να αξιοποιηθεί περαιτέρω για την προσέλκυση περισσότερων συνεργαζόμενων επισκεπτών‐ερευνητών, προς όφελος της ενίσχυσης των ερευνητικών εργαστηρίων του Τμήματος και της παραγωγής ακόμη πιο ώριμου ερευνητικού έργου συνεργατικού χαρακτήρα. (Λ3)

Πρόσβαση σε χρηματοδότηση ΕΣΠΑ

5. Το γεγονός πως στο Νότιο Αιγαίο υπάγονται μόνο δύο από τα έξι νησιά του Πανεπιστημίου Αιγαίου δίνει καλύτερες ευκαιρίες για χρηματοδότηση από περιφερειακά προγράμματα ΕΣΠΑ. (Λ3), (Λ5)

 

Απειλές (Threats)
 

Χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό ίδρυση νέων τμημάτων

1. Η ξαφνική και εσπευσμένη ίδρυση πληθώρας νέων Πανεπιστημιακών Τμημάτων σε μεγάλα αστικά κέντρα (π.χ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα), καθώς επίσης η κατάργηση των ΤΕΙ σε όλη τη χώρα, αναμένεται να μειώσει τον αριθμό και κυρίως την ποιότητα των ενδιαφερομένων για σπουδές στο Τμήμα. (Λ1-5)

Γραφειοκρατία

2. Το συνεχώς μεταβαλλόμενο θεσμικό και οικονομικό περιβάλλον λειτουργίας του Πανεπιστημίου, σε πλαίσιο ασφυκτικής γραφειοκρατικής εποπτείας, σε συνδυασμό πάντοτε με την απομακρυσμένη γεωγραφική θέση του Τμήματος. (Λ5)
3. Το γενικότερο πλαίσιο λειτουργίας των ΕΛΚΕ είναι δυσχερές με αποτέλεσμα να απογοητεύονται τόσο οι επιστημονικά υπεύθυνοι όσο και οι νέοι ερευνητές. (Λ3)

Οικονομική κρίση

4. Λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης, η μείωση του οικογενειακού εισοδήματος πλήττει κατά προτεραιότητα τα Τμήματα Πανεπιστημίων στην περιφέρεια της χώρας. Υποψήφιοι φοιτητές με καλό προφίλ δεν επιλέγουν το Τμήμα για οικονομικούς λόγους. (Λ1), (Λ2)
5. Επιπλέον, οι τελειόφοιτοι συχνά αναγκάζονται να φεύγουν από τη μονάδα της Σύρου πριν ολοκληρώσουν την διπλωματική τους εργασία, έχοντας ακόμα να εξεταστούν σε σχετικά μικρό αριθμό μαθημάτων. Αλλά η απομάκρυνση τους από το πανεπιστημιακό περιβάλλον, συχνά τους οδηγεί σε αδυναμία ολοκλήρωσης των σπουδών τους ή σε μεγάλη παράταση αυτών. (Λ1), (Λ2)
6. Αδύναμες τοπικές υποδομές και υπηρεσίες (π.χ. υγεία, μεταφορές,) και η ολοένα και πιο κοστοβόρα μετακίνηση προς/από τα μεγάλα αστικά κέντρα, μειώνουν την ποιότητα ζωής του συνόλου των μελών της Πανεπιστημιακής Κοινότητας επομένως και τη συνολική ελκυστικότητα του Τμήματος σε νέους καθηγητές και ερευνητές. (Λ5)

Έλλειψη πιστώσεων για μέλη ΔΕΠ στα περιφερειακά τμήματα

7. Δεν διαφαίνονται οι δυνατότητες, από το Υπουργείο Παιδείας, παροχής νέων πιστώσεων για προσέλκυση νέων μελών διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού κατά τα επόμενα χρόνια. (Λ5), (Λ1)

Έλλειψη κινήτρων μετεγκατάστασης για μέλη ΔΕΠ και νέους ερευνητές στα περιφερειακά τμήματα

8. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη ή πολιτική διευκόλυνσης ή παροχής κινήτρων για την μετεγκατάσταση προσωπικού υψηλού προφίλ στα περιφερειακά τμήματα (νέα μέλη ΔΕΠ ή νέοι ερευνητές). (Λ5), (Λ1)

 

ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
 

Η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης παρουσιάζει μία ιδιαιτέρως ικανοποιητική εικόνα στους περισσότερους τομείς. Βάσει των μετρήσιμων δεικτών στους Στόχους Ποιότητας αλλά και των περιγραφικών στοιχείων επισκόπησης της κατάστασης του Τμήματος βάσει της ανάλυσης SWOT, οι τομείς στους οποίους θεωρούμε ότι απαιτούνται στοχευμένες ουσιαστικές δράσεις είναι, κατά προτεραιότητα:

• η μείωση του χρόνου αποφοίτησης (Λ1)
• η ενίσχυση της συμμετοχής σε δράσεις κινητικότητας των φοιτητών και φοιτητριών (Λ4)
• η μείωση της αναλογίας διδασκομένων/διδασκόντων (Λ5)
• η προσέλευση περισσοτέρων υπ. Διδακτόρων (Λ3)
• η ουσιαστική και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση του προβλήματος των κατακερματισμένων και ανεπαρκών κτιριακών εγκαταστάσεων (Λ5)

Η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού απαιτεί δράσεις που θα καλύπτουν τις παραπάνω προτεραιότητες, και οι οποίες αφορούν με τη σειρά τους άμεσα ή έμμεσα και στις 5 λειτουργικές αρχές. Συγκεκριμένα, οι βασικές δράσεις περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

Συνεχής επικαιροποίηση του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος (όπως συμβαίνει κάθε χρόνο) και ενίσχυση του ιδιαίτερου χαρακτήρα του, ώστε να ανταποκριθεί στον νέο ακαδημαϊκό χάρτη που προκύπτει από τις με ραγδαίο ρυθμό συγχωνεύσεις ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης και από τις ιδρύσεις νέων Τμημάτων Μηχανικών Σχεδίασης.

• Ενίσχυση του Συμβούλου Καθηγητή, και ενίσχυση της φοιτητοκεντρικής μάθησης.
• Ενίσχυση των διαλέξεων με εφαρμογή εναλλακτικών και σύγχρονων μεθοδολογιών διδασκαλίας (problem-based learning, research-based teaching and learning, flipped classroom, blended learning, κοκ.).
• Ενίσχυση των συνεργασιών με επιχειρήσεις και οργανισμούς, ενίσχυση της πρακτικής άσκησης, ενημέρωση αποφοίτων (με τη συνεργασία του συλλόγου αποφοίτων) μέσω διοργάνωσης ημερίδων επαγγελματικής αποκατάστασης και προσκεκλημένων διαλέξεων.
• Δημιουργία καινούργιων Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών έτσι ώστε να διευρύνεται και παράλληλα να εμβαθύνεται η παροχή γνώσης όλων των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων του Τμήματος καθώς και η αντίστοιχη προετοιμασία στελεχών του μελλοντικού ερευνητικού ιστού της χώρας.
• Συνεχής παρακολούθηση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με σκοπό την εδραίωσή τους στην εγχώρια ακαδημαϊκή σκηνή.
• Ενίσχυση της διδακτορικής έρευνας με την εντατικοποίηση της ανάληψης και επίβλεψης διδακτορικών διατριβών από τα μέλη ΔΕΠ καθώς και την εξασφάλιση χρηματοδότησής τους. Οργάνωση μεθόδων παρακολούθησης της προόδου των Υ.Δ. και της ερευνητικής τους δραστηριότητας (ετήσιες εκθέσεις/ημερίδες‐σεμινάρια, επικαιροποίηση κανονισμού Υ.Δ.). Παροχή κινήτρων σε ερευνητές και επιβράβευσή τους.
• Εντατικοποίηση των προσπαθειών εξασφάλισης χρηματοδότησης μέσω της συμμετοχής σε διεθνή και εθνικά ερευνητικά έργα με σκοπό την προσέλκυση μετα διδακτορικών ερευνητών υψηλών ακαδημαϊκών προσόντων.
• Διαρκής ενίσχυση της ποιότητας του παραγόμενου ερευνητικού έργου μέσω στόχευσης δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά υψηλού επιπέδου. Βελτίωση της προβολής των δυνατοτήτων και ευκαιριών που προσφέρει το πρόγραμμα Erasmus+ και διευθέτηση ζητημάτων που αφορούν στην αναγνώριση των μαθημάτων που παρακολουθούν οι φοιτητές και φοιτήτριες στο εξωτερικό.
• Ενίσχυση του ήδη υψηλού ποσοστού απασχόλησης των αποφοίτων μέσω της συνεχούς ενίσχυσης των ικανοτήτων τους σε θέματα επιχειρηματικότητας και εξωστρέφειας, και της τακτικής εκπόνησης της Έρευνας Αποφοίτων ανά Τριετία.
• Ενίσχυση των ερευνητικών εργαστηρίων και διασφάλιση πόρων για εξοπλισμό και για συμμετοχή αλλά και οργάνωση διεθνών επιστημονικών συνεδρίων.
• Ενίσχυση των συνεργασιών με ιδρύματα και εργαστήρια του εξωτερικού μέσω συνάψεων διμερών σχέσεων έρευνας και διδασκαλίας τόσο μέσω του προγράμματος Erasmus+ όσο και μέσω των πιστοποιημένων εργαστηρίων του Τμήματος.
• Ενίσχυση ερευνητικής και εκπαιδευτικής εξωστρέφειας του Τμήματος μέσω της συστηματικής διοργάνωσης συνεδρίων, ημερίδων, θερινών σχολείων και άλλων εκδηλώσεων σε διεθνές αλλά και εθνικό επίπεδο.
• Αντιμετώπιση του προβλήματος των κατακερματισμένων και ανεπαρκών κτιριακών εγκαταστάσεων σε συνεργασία με τις αντίστοιχες υπηρεσίες του Π.Α. και τον Δήμο Ερμούπολης.
• Ενίσχυση των δράσεων συνεργασίας με τον Δήμο και άλλους φορείς και επιχειρήσεις σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα.
• Βελτίωση της διαδικασίας αξιολόγησης του προγράμματος σπουδών μέσω εμπλουτισμού των εργαλείων συλλογής στοιχείων από φοιτητές και αποφοίτους.
• Ετήσια επισκόπηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού.