Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο
x
Υπεύθυνη Μαθήματος: Eιρήνη Λεοντακιανάκου
Κωδικός Μαθήματος: 1253
Διδακτικές Μονάδες: 4
Μονάδες ECTS: 6
Είδος: Υποχρεωτικό (Υ)
Εξάμηνο: 01 (Χειμερινό)
Ώρες: 4 ώρες θεωρία

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές σε μια διαχρονική θεώρηση των εφαρμοσμένων τεχνών και του design από τις απαρχές του πολιτισμού εώς τη Βιομηχανική Επανάσταση, τοποθετώντας το design στο πλαίσιο ευρύτερων πολιτισμικών φαινομένων. Η ιστορία του design προσεγγίζεται ως άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία των πολιτισμών. Ως εκ τούτου, η εισαγωγή σε στάδια της εξελικτικής πορείας του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, από την Προϊστορία μέχρι τη Βιομηχανική Επάνασταση, νοηματοδοτεί όψεις μιας μικρής, αλλά χαρακτηριστικής, επιλογής έργων υλικού πολιτισμού και εφαρμοσμένων τεχνών.

Οι φοιτητές έρχονται αντιμέτωποι με ερωτήματα όπως : ποιο είναι το κοινωνικό πλαίσιο των έργων αυτών, ποιες οι σημασίες τους μέσα στο συγκεκριμένο ιστορικό περιβάλλον, σε ποιους απευθύνονταν, ποιες ανάγκες εξυπηρετούσαν;Έτσι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τα αντικείμενα και την ίδια τη διαδικασία του design, ως σύνθετα πολιτισμικά φαινόμενα. Η σταδιακή εξοικείωση με τεχνοτροπικά ρεύματα του παρελθόντος και με αισθητικά πρότυπα άλλων πολιτισμών, συμβάλλει στη διαμόρφωση οπτικής αντίληψης, καθώς και στην πρόσληψη οπτικών ερεθισμάτων που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε εν δυνάμει πηγές έμπνευσης στο design.

Μέσα από μια διαχρονική θεώρηση πολιτισμών νοηματοδοτείται μια επιλογή έργων υλικού πολιτισμού και προϊόντων εφαρμοσμένων τεχνών. Έτσι οι φοιτητές οδηγούνται στην απόκτηση γνώσεων και στην ανάπτυξη προβληματισμών πάνω στο σχεδιασμό και τα εκάστοτε ιστορικά του συμφραζόμενα. Οι φοιτητές έρχονται αντιμέτωποι με τα πολλαπλά νοήματά τους και άρα αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τα αντικείμενα, ως σύνθετα πολιτισμικά φαινόμενα.

Η μελέτη επιμέρους θεμάτων που πραγματοποιείται μέσω της εκπόνησης μιας εργασίας προσφέρει γνώσεις πάνω στο αντικείμενο του μαθήματος. Μέσα από την εκπόνηση και τη δημόσια παρουσίαση της εργασίας, οι φοιτητές έρχονται σταδιακά σε επαφή με τη διαδικασία της έρευνας, δηλαδή τη βιβλιογραφική αναζήτηση, την ανάλυση και σύνθεση στοιχείων, τη συγγραφή κειμένου, και την παρουσίαση ενός θέματος μέσω του προφορικού λόγου, καθώς και οπτικού ή/και οπτικοακουστικού υλικού.

Μέσα από μια διαχρονική επισκόπηση της εξέλιξης των πολιτισμών και τη μελέτη συγκεκριμένων έργων, οι φοιτητές αποκτούν σταδιακά ιστορική κουλτούρα και αισθητική αντίληψη, τα οποία συμβάλλουν ενεργά στη δημιουργική διαδικασία ενός designer, διευρύνοντας τους ορίζοντες και τις πηγές έμπευσης.

  • H. Honour, J. Fleming, Ιστορία της Τέχνης, εκδ. Υποδομή, Αθήνα 1992.
  • E. H. Gombrich, Το Χρονικό της Τέχνης, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1999.
  • Γ. Μάλεκ, Αιγυπτιακή τέχνη, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2000. Α. Μήλιος, Ν. Μπιργαλιάς, Ελ. Παπαευθυμίου, Α. Πετροπούλου, Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Αρχαία Ελλάδα, ΕΑΠ, Πάτρα 2000.
  • Καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο: Ώρες Βυζαντίου, Δ. Παπανικόλα-Μπακιρτζή (επιμ.), κατάλογος έκθεσης, Θεσσαλονίκη, Λευκός Πύργος, Οκτώβριος 2001- Ιανουάριος 2002, Αθήνα 2002.
  • Π. Λ. Mαρευ, Η τέχνη της Αναγέννησης, εκδ. Υποδομή, Αθήνα 1995. Ζ. Μπαζέν, Μπαρόκ και Ροκοκό, εκδ. Υποδομή, Αθήνα 1995,
  • Υλικός πολιτισμός. Η αρχαιολογία στη χώρα των πραγμάτων, Ελ. Γιαλούρη (επιμ.), εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2013.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

«Αρχαιολογία και Τέχνες», «Journal of Eastern Mediterranean Archaeology and Heritage Studies», «Journal of Material Culture»